هیستروسالپنگوگرافی(HSG)

به پرتونگاری از رحم از نظر شکل,اندازه و وضعیت لوله های رحمی و ضایعات آنها از جمله پولیپ,تومور,ناهنجاری های مادر زادی و اتساع و انسداد لوله های رحم با تزریق ماده حاجب محلول در آب,به داخل رحم هیستروسالپنگوگرافی گفته میشود.

دستگاه باروری زنان شامل اندام های داخلی و خارجی می باشد,که در این ازمایش اندام های داخلی یعنی تخمدان ها,لوله های رحمی,رحم و مهبل مورد نظر میباشد.

موارد استفاده از این ازمون:

جهت تشخیص ضایعاتی است که به خصوص سبب نازایی میشود, عبارتند از:فقدان قاعدگی,اختلال در قاعدگی, سقط ها ی مکرر,وضعیت لوله های رحمی,ارزیابی قبل و بعد از جراحی,ناهنجاری های مادر زادی,پولیپ,فیستول و غیره میباشند.

آمادگی بیمار:

در این آزمایش یکی از نکات بسیار مهم آمادگی بیمار است که شامل فاکتور های زیر است:

- زمان مناسب: بهترین زمان در فاصله ی 8 تا 12 روز پس شروع قاعدگی است میانگین آن 10 روزمیباشد.

- تخلیه مثانه لحظاتی قبل از شروع آزمایش ضرورت دارد

- قبل از آزمون بیمار باید در مورد داروهایی که استفاده میکند یا در مورد موادی که به آنها حساسیت دارد به خصوص مواد کنتراست پزشک را مطلع سازد.

- از روز اول قاعدگی تا روز انجام ازمون نزدیکی نداشته باشد

- بیمار برای انجام این آزمون, روز قبل رادیوگرافی به متخصص زنان مراجعه نموده و کنترل عفونت شود.در صورت رویت عفونت گرافی کنسل شده و بعد از درمان عفونت مجددا برای گرفتن وقت در روز اول قاعدگی به بخش مراجعه نماید.

- بیمار باید روز انجام ازمون نوار بهداشتی با خود بیاورد.

- حتما صبحانه کامل صرف شود

- اوردن همراه نیز الزامی میباشد

روش آزمایش:

بیمار در انتهای تخت رادیولوژی بر روی کمرش دراز کشیده زانوهایش را خم کرده سپس وسیله ای به نام اسپکولوم مناسب وارد واژن میشود.سرنگ حاوی ماده حاجب به انتهای دستگاه تزریق وصل میشود و پس از هوا گیری کامل نوک مخروط در دهانه رحم ثابت میشود.سپس ماده حاجب طی سه مرحله تزریق میشود.10 دقیقه بعد از خارج کردن دستگاه اخرین گرافی تهیه میشود.

لکه بینی در بسیاری از خانم ها تا چند روز بعد از انجام این آزمون طبیعی و نرمال است.

بیمار در این آزمون درد کمی را تحمل خواهد کردولی این احساس خیلی زود پایان میابد.

مراقبت از بیمار:

پس از اتمام آزمون بیمار تمام روز استراحت کند وانتی بیوتیک هایی که برایش تجویز شده است را سر وقت مصرف کند.

 

 

منبع:تکنیک های پرتونگاری/فضل اله تورچیان عضو هیئت علمی دانشگاه علوم پزشکی ایران