عکس رنگی کلیه (IVP)

سیستم ادراری:

سیستم ادراری شامل دو کلیه، دو حالب، یک مثانه و یک پیش آبراه یا میزراه میباشد. عمل کلیه خارج ساختن مواد زائد از خون، نگهداری تعادل مایعات و الکترولیتها و ترشح موادی که برروی فشار خون و عمل سایر اعضای بدن تاثیر دارند، میباشند. کلیه ها به طور طبیعی یک تا دو لیتر ادرار در روز تولید مینمایند.

 

حال ممکن است این سیستم دچار مشکلاتی شود که نیازمند انجام آزمایشهای تشخیصی نظیر عکس رنگی کلیه(IVP) باشد.

عکس رنگی کلیه چیست؟

یک آزمون رادیولوژی از کلیه، مجاری ادراری و مثانه است که با تزریق ماده حاجب از طریق ورید انجام میشود که این ماده از طریق جریان خون به حرکت درامده و در کلیه و سیستم ادراری تجمع میابد واین مناطق در تصاویر رادیولوژی به رنگ سفید دیده میشوند  که این تصاویر با استفاده از تابش اشعه ایکس به شکم و لگن تهیه میشوند.. این آزمون تقریبا به مدت یک ساعت طول میکشد هرچند ممکن است به علت سرعت کم ترشح کلیه ها در برخی بیماران تا چندین ساعت طول بکشد.

 

 

علل انجام عکس رنگی رحم:

1. به پزشک در تشخیص ابنرمالیهای سیستم ادراری کمک میکند مثل مشاهده سرعت و کفایت سیستم ادراری بیمار در قابلیت دفع.
2. این آزمون به منظور کمک به تشخیص علائم بیماری مثل خون در ادرار، درد پهلو، بررسی سنگ و انسداد مفید است.
3. IVP پزشک رادیولوژیست را قادر میسازد تا تومورهای داخل سیستم ادراری و سایر بیماریها مربوط به سیستم ادراری را تشخیص دهد.

 

 

 

ماده حاجب مورد استفاده در عکس رنگی رحم:

در این ازمون داروی استفاده شده ماده حاجب ید داراست که بسته به وزن بیمار و غلظت داروی مورد استفاده یک تا دو سی سی  به ازای هر کیلو وزن بیمار استفاده میشود.

داروی مورد استفاده دارای حالت سمیت پایین میباشند بنابراین درصورت داشتن عوارض جانبی، خفیف و به مدت زمانی کوتاهی برطرف میشود. این عوارض به صورت احساس گرم شدگی، گر گرفتگی و گاهی اوقات به صورت تب میباشد، گاهی اوقات حالت تهوع، استفراغ و تورم موکوس راههای هوایی نیز میگردد. عکس العملهای شدید و جدی بصورت خیلی نادر نیز دیده شده است. اغلب این علایم در پنج دقیقه اول تزریق دارو مشاهده میگردد.در صورت مشاهده هر گونه از این قبیل علائم سریعا پزشک را مطلع نمایید.

آمادگی های لازم بیمار برای  انجام آزمون:

خالی بودن روده ها از گاز و مدفوع جهت مشاهده سیستم ادراری لازم است.به همین سبب به بیمار توصیه میشود که از یک تا دو روز قبل از آزمون تحت رژیمی باشند که از تشکیل گاز جلوگیری گردد.

1. همچنین بیمار باید شب قبل آزمون غذای سبک میل نماید و بعد از آن از ملین هایی که تولید گاز نمی نمایند (روغن کرچک) استفاده شود.
2. بعد از نیمه شب قبل از آزمایش چیزی با دهان میل نکند و صبح روز آزمون ناشتا جهت انجام آزمون مراجعه نماید، هرچند که نوشیدن آب مانعی ندارد..
3. بیماران باید توجه داشته باشند در صورتیکه حساسیت غذایی یا دارویی دارند و یا مبتلا به بیماریهای متابولیک یا سیستمیک باشد باید تکنولوژیست را از ابتدا مطلع سازد.
4. در صورت استفاده از قرص مدفورمین (گلوکوفاژ) 72 ساعت قبل آزمون نباید مصرف شود (با مشورت پزشک مربوطه)

 

 

مضرات

1. شانس بسیار کمی برای ابتلا به سرطان در اثر تشعشعات شدید وجود دارد هر چند که فواید تشخیص دقیق از مضرات ازمون بیشتر است دوز موثر این آزمون حدود 1.6 msv است که در برابر میانگین تشعشع پس زمینه ای است که یک فرد در طول شش ماه دریافت میکند.
2. مواد حاجب مورد استفاده در این ازمون ممکن است واکنش های متفاوتی در بعضی بیماران ایجاد کند و در بعضی موارد نیازمند درمان است.که در بالا در قسمت ماده حاجب به برخی موارد اشاره شده است.

منبع: