به مناسبت ماه جهانی بیماری دمانس( زوال عقل) و آلزایمر(15 شهریور تا 15 مهر ماه) و روز سالمند (9 مهر)

به مناسبت ماه جهانی بیماری دمانس( زوال عقل) و آلزایمر(15 شهریور تا 15 مهر ماه) و روز سالمند (9 مهر)

به مناسبت ماه جهانی بیماری دمانس( زوال عقل) و آلزایمر(15 شهریور تا 15 مهر ماه) و روز سالمند (9 مهر)، خانم دکتر آزاده سادات زنده باد-متخصص طب سالمندی بیمارستان جامع بانوان آرش گفتگویی با خبرگزاری ها انجام دادند، متن این گفتگو به صورت زیر میباشد:

اهمیت آموزش و ارتقا آگاهی جامعه در تشخیص زودهنگام بیماری دمانس (زوال عقل) و آلزایمر:

شعار امسال (۲۰۱۸)  این ماه  “هر ۳ ثانیه یک ابتلا به دمانس در جهان“ می باشد.

در چند دهه آينده، جهان با افزايش سريعى در تعداد و نسبت سالمندان روبه‌رو خواهد شد.شیب افزایش جمعیت سالمندی در کشورهای در حال توسعه و به خصوص کشورهایی که سازمان بهداشت جهانی از آن به عنوان کشورهای با درامد پایین و متوسط یاد می کند، نسبت به کشورهای توسعه یافته بسیار تندتر است. کشور ایران هم اکنون وارد مرحله‌ی نخست سالمندی یعنی جمعیت بین 7 تا 14 درصد سالمند شده است و بر اساس آخرین آمار سال سرشماری سال 95 حدود 9.28  درصد جمعیت ایران سالمند است  و پیش‌بینی می‌شود که تا 32 سال (2050 میلادی) آینده وارد مرحله فوق سالمندی یعنی بیش از 30 درصد جمعیت سالمند شوند. در واقع ما در سالهای آینده با بحران سالمندی مواجه خواهیم شد ، که این بحران ،طیف وسیعی از بیماری ها را با خود به همراه خواهد داشت.بیماری هایی که بار بیشتری دارند و باعث وارد آمدن فشار زیادی به بیمار ،خانواده وی، نظام سلامت و اجتماع می شوند. در این بین دمانس و شایع ترین نوع آن آلزایمر، به خاطر فشار سنگین ناشی از هزینه های درمان و نگهداری از این بیماران، حجم عظیمی از بودجه کشورهای پیشرفته را به خود اختصاص داده است. بر اساس آخرین امار منتشر شده در  سال ۲۰۱8 ، بیش از 50 میلیون نفر با دمانس زندگی می کنندو چنانچه اقدامات لازم جهت کاهش عوامل خطر در جهان انجام نگیرد، انتظار می رود تا سال 2050 این تعداد به 152 میلیون نفر برسد. یعنی هر 3 ثانیه یک نفر درجهان به دمانس مبتلا می شود . هر ساله کشورهای عضو انجمن جهانی آلزایمر طی یک ماه (۱۵ شهریور تا ۱۵ مهرماه) با اطلاع رسانی در مورد این بیماری و شیوع آن، توجه مسوولان را به مشکلات افراد مبتلا به دمانس و بیماری آلزایمر از جمله نبود حمایت و مراقبت مناسب و کمبود سرمایه گذاری در تحقیقات مربوط به این بیماری جلب می‌کنند. تحقیقات نشان می دهد که بسیاری از افراد مبتلا به دمانس  تشخیص داده نمی شوند و یا حداقل در سیر تشخیصی و درمانی درست قرار نمی گیرند.  در کشورهای توسعه یافته 30 تا 50 درصد افراد مبتلا به دمانس در سطح اول مراقبت تشخیص داده می شوند. در کشورهای با درآمد کم و متوسط از هر ده نفر یک نفر تشخیص داده می شود باتوجه به اینکه تاکنون درمان قطعی و ریشه­ کن کننده ­ای برای این بیماری وجود ندارد و درمان­های موجود تنها می­توانند به کند شدن سیر علائم کمک نمایند، تشخیص زودرس این بیماری اهمیت شایان توجهی دارد. مطالعات و تحقیقات اخیرنشان داده­اند که با کنترل عوامل خطرزای منجر به بیماری آلزایمر می­توان موارد این بیماری را از 30 تا 50 درصد کاهش داد. از سوی دیگر، شواهد علمی مؤید آنند که تشخیص زودرس این بیماری و درمان دارویی آن در اولین زمان ممکن ، می­تواند با کند کردن سیر بیماری دمانس میزان شیوع آن را در سالهای آتی کاهش دهد. از این رو با توجه به افزایش جمعیت سالمندی در ایران میزان شیوع بیماری دمانس  رو به افزایش است و باتوجه به آگاهی محدود سطح جامعه نسبت به این بیماری ، نقش رسانه ها در افزایش آگاهی خانواده ها در شناسایی علایم خطر ،بسیار حایز اهمیت است. نکته دیگر اینکه خانواده های این بیماران، درگیر فشار عاطفی و افسردگی و فشار های زیادی هستند که در کنار بار مالی نگهداری بیمار موجب کاهش کیفیت زندگی آنها می شود. آموزش به این caregiver  ها ( مراقبین و خانواده ها )بسیار حائز اهمیت است و موجب بهبود کیفیت زندگی بیماران می شود. متاسفانه اکثر خانواده ها، اختلالات شناختی فرد سالمند را به افزایش سن او نسبت می دهند و زمانی که بیماری پیشرفت کرد و علایم رفتاری مثل بی قراری ، توهم ، هذیان ، اختلالات خواب شروع شد به پزشک مراجعه می کنند و در واقع اکثر بیماران در کشور ما در مرحله متوسط تشخیص داده می شوند که در نتیجه هزینه های زیادی بر خانواده و نظام سلامت وارد میکند. این در حالیست که با افزایش اگاهی جامعه از علائم هشدار دهنده بیماری آلزایمر (  اختلال حافظه –ضعف بیان-اشکال در انجام کارهای عادی-ضعف یا کاهش قضاوت- گم کردن زمان و مکان-اشکال در تفکر ذهنی-جابه جا گذاشتن اجسام-تغییرات در حالات و رفتار-تغییرات در شخصیت- از دست دادن انگیزه ) و ارجاع به موقع به متخصصین مغز و اعصاب و متخصصین طب سالمندان در کشور و درمان زود هنگام، موجب کاهش هزینه های اضافی بر سیستم سلامت جامعه خواهد شد. از آنجاییکه دمانس یکی از سندرم های سالمندی است ،نقش متخصصین طب سالمندی در تشخیص زودهنگام و غربالگری اختلالات شناختی سالمندان با ارزیابی های جامع سالمندی در کلینیک های تخصصی طب سالمندان بسیار حائز اهمیت است خوشبختانه تا کنون سه دوره از متخصصین طب سالمندان در سالهای اخیر از علوم پزشکی تهران و ایران فارغ التحصیل شدند .و در واقع متخصصین طب سالمندی نیز در کنار متخصصین نورولوژیست و روانپزشک می توانند طی ارزیابی های جامع سالمندی به  به تشخیص زودرس و درمان به موقع بیماران سالمند با اختلالات شناختی بپردازند. علاوه بر این  سایر خدماتی که در این حوزه  ارائه می دهند شامل:

• تشخیص علل مدیکال و برگشت پذیر اختلال حافظه ( کم کاری تیروئید ، افسردگی ، دیابت و ...)
• تشخیص و درمان بیماری های همراه در بیماران دمانس که منجر به اختلالات رفتاری در بیماران می شود.
• نظارت بر پلی فارمسی ( مصرف همزمان چند دارو که در سالمندان مشکل شایعی است) و بیماری های همزمان در افراد سالمند
• ارزیابی تغذیه و اختلالات بلع در سالمندان و درمان به موقع
• آموزش به مراقبین و خانواده های بیماران ( خطر سقوط ، روش های غیر دارویی مشکلات رفتاری در بیماران ، کنترل عفونت ها ، علایم خطر ، تداخلات دارویی و ......
• خدمات مشاوره و پیشگیری از ابتلا به دمانس به افراد میانسال و سالمند خواهد بود.

لینک خبر